Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde

Een toevallige ontdekking leidde tot een carrière in ultrakorte lichtpulsen

Foto: Martin van Lokven

NTvN 90-12

Het decembernummer is uit!

Kosmische jumbojets mogelijk bezorgers magnetisme

Artistieke weergave van Porphyrion, de grootste structuur opgewekt door een zwart gat ooit ontdekt. Credits: Erik Wernquist, Dylan Nelson (IllustrisTNG Collaboration), Martijn Oei.

Vorige Volgende

Artikel

Een toevallige ontdekking leidde tot een carrière in ultrakorte lichtpulsen

Gepubliceerd: 1 August 2024 13:00

Anne L’Huillier maakt een licht vermoeide indruk als ze tijdens FYSICA 2024 het podium oploopt. Maar haar ogen lichten op zodra ze begint te praten over het onderzoek naar ultrakorte lichtpulsen dat haar in 2023 de Nobelprijs voor de Natuurkunde opleverde.

Auteur: Dorine Schenk

Met zachte stem vertelt L’Huillier enthousiast over de ontdekking die leidde tot de kortste laserpulsen ooit, pulsen die gemeten worden in attoseconden. Een attoseconde is een triljoenste van een seconde. Dat is onvoorstelbaar kort. Er zitten ongeveer evenveel attoseconden in een seconde als seconden in de leeftijd van het heelal. Die korte lichtpulsen maken het mogelijk om extreem snelle processen te onderzoeken, zoals de beweging van elektronen.

De vermoeidheid is niet gek. Een dag eerder gaf L’Huillier een presentatie bij chipmachinebedrijf ASML, gevolgd door werkbesprekingen en interviews. Vlak voor de FYSICA-lezing gaf ze les aan Groningse middelbare scholieren in een tot lokaal omgebouwde science truck. En meteen na de FYSICA-lezing vliegt ze terug naar Zweden waar ze hoogleraar atoomfysica is aan de Universiteit van Lund. Door alle reizen, presentaties, lezingen en interviews komt ze nauwelijks nog toe aan onderzoek.

“Zo gaat het sinds de Nobelprijs-bekendmaking”, vertelt ze eerder die dag, als ze even tijd heeft voor weer een interview. Ze klaagt niet. “Het is erg intensief, maar ik doe het graag.” Lezingen voor middelbare scholieren en studenten krijgen voorrang. “Dat vind ik het leukst. Vooral scholieren zijn erg spontaan en enthousiast.”

Lees het volledige artikel in het augustusnummer of klik hier.